در
دنیای امروز مسأله تولیدات و خدمات مسأله عمده‌ای است که هیچ جامعه‌ای خود
را بر کنار از آن نمی‌بیند. جوامع مختلف هر کدام با مسأله‌ی ارایه‌ی خدمات
و تولیدات برای بقای خود در گیرند و تلاش آن‌ها بر آن است که با توجه به
شرایط و امکانات موجود، خدمات و تولیدات را در حد مطلوب فراهم آورند. خدمات
اداری و بانکی، خدمات رفاهی و درمانی، خدمات آموزشی و فرهنگی، تولید مواد
غذایی، تولید محصولات کشاورزی.... جزیی از سیاهه‌ی بی‌انتهای خدمات و
تولیدات در جوامع امروزی است. بدین ترتیب به سادگی می‌توان دریافت که
مدیریت برای ارایه‌ی این خدمات و تولیدات از ضرورت‌های هر جامعه‌ای به شمار
می‌آید.
«مدیریت عملیات» مدیریت
ارایه خدمات و تولیدات است و هدف آن هماهنگ کردن کوشش‌ها و تلاش‌ها و به
کارگیری منابع و امکانات برای ارایه و حصول خدمات و تولیدات به بهترین وجه
ممکن می‌باشد. کوشش در این است که از منابع موجود نهایت استفاده‌ی مطلوب به
عمل آید و از اتلاف و اسراف منابع و امکانات پرهیز شود.
«مدیریت
عملیات» عنوان کلی است که هم مدیر تولید در یک مؤسسه تولید و هم مدیر
خدماتی در یک سازمان خدماتی را در بر می‌گیرد، چه هر دوی این مدیران
«عملیاتی» را برای وصول به هدف سازمان‌هایشان که ارایه‌ی تولیدات و خدمات
است، انجام می‌دهند و هر دو صرف نظر از نوع خدمات یا محصولشان «مدیر
عملیاتی» می‌باشند. «کوستاس اِن در ویتسیوتیس» تفاوت بین ارایه خدمات و
محصول را براساس چندین نکته بیان کرده است. از جمله اینکه، ارایه‌ی خدمات
می‌تواند برای برآورد نیازهای بشر و به منظور دستیابی به مقاصد بخصوصی مثل
بهداشت، محافظت و... صورت گیرد؛ لذا ارایه‌ی آن‌ها یا برای حفظ شرایط مناسب
زندگی (تعمیرات، نگهداری، بهداشت و...) است و یا برای فراهم کردن سایر
نیازهای جامعه‌ی بشری مثل تفریحات، مساجد، حمل و نقل شهری و مانند آن
می‌تواند باشد.
اگرچه رشته‌ای به
نام مدیریت در میان سایر رشته‌های علمی، رشته‌های جدید به شمار می‌آید اما
با نگاهی به تاریخ و زندگی ملل و اقوام مختلف می‌توان دریافت که مدیریت
پدیده‌ی جدیدی نیست و از دوران کهن وجود داشته است. ابنیه و آثار باستانی
در هر گوشه‌ی این جهان پهناور نشانگر کوشش‌ها و تلاش‌های هماهنگی است که
بدون وجود مدیران و سرپرستان قابل و کارآزموده، احداث آن‌ها میسر نبوده
است. قشون‌های منظم، سازمان دولت‌های بزرگ باستانی، لشگرکشی‌ها و
کشورگشایی‌ها و کشورداری‌ها همه و همه مظاهر و نمودهای مدیریت در سطح
گسترده‌ای در گذشته می‌باشند.
مدیریت علمی:
زمینه‌ی
پیدایش مدیریت به عنوان رشته‌ای در میان سایر رشته‌های علمی از اواخر قرن
18 می‌باشد. با نظریه‌ی تقسیم کار آدام اسمیت (Adam Smith) که بر تخصصی شدن
مشاغل تأکید داشت، کار نظریه‌پردازی در مدیریت آغاز شد و در اوایل قرن 20
فردریک تیلور (Fredrick Taylor) با استفاده از نظریه اسمیت و ادعای یافتن
روش‌های علمی برای انجام کار، مکتب مدیریت علمی را که اولین مکتب مدیریت
می‌باشد پایه‌گذاری کرد، در مدیریت علمی تأکید بر آن بود که با استفاده از
روش‌های علمی در مدیریت می‌توان بازدهی اقتصادی منابع سازمان را به حداکثر
ممکن افزایش داد. در این مکتب سازمان به صورت سیستم بسته‌ای در نظر گرفته
شده بود و انسان‌ها با انگیزه‌های مادی به کار تشویق می‌شدند. بازدهی
اقتصادی، توجه به شرایط فیزیکی محیط کار، تجزیه و تحلیل وظایف، به کارگیری
روش‌های انجام کار و ایجاد استاندارد برای انجام وظایف از خصوصیات این مکتب
مدیریت است. در مدیریت علمی کارآیی (Efficiency) مسأله اساسی هر سازمانی
است و آن را از تقسیم ستاده‌ها به داده‌ها می‌توان به دست آورد. در اغلب
سازمان‌ها ستاده‌ها به صورت خدمت یا کالای خاصی می‌باشند و داده‌ها غالباً
عبارت از زمین، سرمایه، نیروی انسانی و مواد هستند.
روابط انسانی ـ مکتب رفتاری سازمان:
مکتب
رفتاری سازمان که بیشتر به روابط انسانی شهرت دارد با تحقیقاتی آغاز شد که
پژوهشگران ضمن آن متوجه شدند کارکنان تحت آزمایش برخلاف نظرات ابراز شده
در مکتب مدیریت علمی تنها به شرایط فیزیکی محیط کار حساس نبوده بلکه نسبت
به شرایط روانی و روحی کار نیز واکنش نشان می‌دهند. کارگری که احساس می‌کند
در محیط کار دارای ارزش و احترام است، نسبت به وی صمیمیت و محبت ابراز
می‌شود و برای او ارزش قائل هستند، با علاقه بیشتری کار می‌کند و بازدهی
بالاتری دارد. بدین ترتیب مکتب روابط انسانی نظریه انسان ماشینی سازمان را
که در مدیریت علمی مطرح شده بود مورد تردید قرار داد و نیازهای غیر مادی
انسان را مؤثر در کارآیی دانست.
گاهی
این شبهه پیش می‌آید که در مدیریت عملیات، موازین مدیریت علمی اساس کار
است و اصول مکتب روابط انسانی در این رشته از مدیریت جایی ندارد، در حالی
که مدیریت عملیات از مسایل انسانی جدا نیست و بدون توجه به چگونگی رفتارهای
آدمی در سازمان، نمی‌تواند نتایج سازنده‌ای را عاید سازمان کند. گرچه
مدیریت عملیات با توجه به ابعاد فنی و تکنیکی مطرح شده است اما باید در نظر
داشت که ابعاد روانی و انسانی در مدیریت نقش عمده‌ای داشته و همواره باید
در مد نظر قرار داشته باشند.
مدیریت در قالب سیستم ـ مدل‌سازی:
در
سیر تحولات مدیریت، مکتب مدیریت در قالب سیستم، مکتبی است که می‌کوشد تا
به کمک تئوری‌های سیستم‌ها با دیدی کلی‌نگر، سازمان را مورد بررسی قرار
دهد. در این مکتب، سازمان، به صورت سیستمی باز که مجموعه‌ای از اجزای
مرتبط به هم می‌باشند در نظر گرفته شده است. مدیر در این مکتب مدیریت، باید
در عملکردها و تصمیمات خود به تمامی اجزاء و عوامل مؤثر در سازمان عطف
توجه نموده و از جزیی‌گرایی پرهیز کند. او باید آگاه باشد سازمان به عنوان
یک سیستم باز تحت تأثیر عوامل بیرونی و درونی قرار دارد و هر تغییری در یک
جز بر سایر اجزاء مرتبط بدان، اثر می‌گذارد. به عنوان مثال، تغییر در روش
بازاریابی را نمی‌توان صرفاً یک تغییر داخلی در واحد بازاریابی تلقی کرد،
بلکه این تغییر در سایر واحدها مثل امور مالی، تولید، کارگزینی و آموزش هم
مؤثر است و تغییراتی را در آن‌ها ایجاب خواهد کرد.
سیستم مدیریت عملیاتی:
به
منظور شناخت بهتر عملیات در سازمان و آگاهی از چگونگی ارتباط عوامل و
اجزایی که در شکل دادن به عملیات مؤثرند، نگرش سیستمی، شیوه‌ی مؤثر و
کارآمدی است. به مدد نگرش سیستمی مدیر عملیاتی قادر می‌شود تا اجزاء مؤثر
در عملیات را بشناسد و با دیدی کلی و مجموعه‌نگر مسائل تولید و ارایه خدمات
را حل کند. (در بخش بعدی سیستم و شکل آن را توضیح خواهیم داد.)
مدیر
عملیاتی باید سیستم عملیات را شناخته و به طریقی آن را به کار گیرد که
حداکثر نتیجه از منابع و امکانات سازمان حاصل شود، مدیریت عملیاتی مسئولیت
عملیات تغییر و تبدیل داده‌ها و یا به عبارت ساده‌تر تولید کالا و تدارک
خدمات را عهده‌دار است. او باید بکوشد تا وارده‌ها را به نحو مؤثری بکار
گیرد و صادره‌های مطلوب سازمان را به دست آورد. او با برنامه‌ریزی، هدف‌های
آینده را مشخص می‌کند و پیش‌بینی‌های لازم را برای نیل به آن هدف‌ها به
عمل می‌آورد. او در این بخش از وظایف خود با برنامه‌ریزی تولید یا خدمات،
طراحی تجهیزات و ماشین‌آلات و برنامه‌ریزی اجرایی عملیات سر و کار دارد.
وظیفه‌ی
دیگر مدیر عملیاتی سازماندهی است که در کار ضمن آن، مدیر، مسئولیت‌هایی در
زمینه‌ی طراحی شغل، تعیین استانداردهای عملیاتی و سنجش کار را عهده‌دار
است.
کنترل و نظارت به منظور
اطمینان یافتن از تحقق هدف‌ها وظیفه‌ی مهم دیگر مدیر عملیاتی است. او باید
بازدهی سیستم عملیات را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد و میزان تطابق آن را
با آنچه پیش‌بینی شده در یابد. اگر بازدهی در همان سطح کمیت و کیفیتی است
که برنامه‌ریزی شده، عملیات پیش رفته و نیازی به اصلاح و تغییر نیست، اما
اگر اطلاعات حاصل، نشاندهنده‌ی تفاوت‌هایی بین بازدهی برنامه‌ریزی شده و
بازدهی واقعی بود می‌باید اصلاحاتی در سیستم عملیات صورت گیرد.
همچنین
او باید نقش استراتژیکی عملیات را همواره مد نظر داشته باشد. در سازمان
سیستم عملیات باید دارای نقشی استراتژیک باشد بدین معنی که فعالیت‌ها و
امور عملیاتی نهایتاً تحقق هدف‌های اصلی سازمان را میسر می‌کند. بسیاری از
اوقات مدیر عملیاتی آنچنان مستغرق در عملیات فنی و تکنیکی تولید و ارایه
خدمات می‌شود که از هدف‌های کلی سازمان غافل می‌ماند. در چنین وضعیتی هدف
سیستم عملیات از هدف‌های کلی سازمان جدا مانده و کمکی به حصول آن‌ها
نمی‌کند. در حالی که مدیر عملیاتی باید هدف‌های واحد خود را در قالب
هدف‌های کلی سازمان مورد توجه قرار دهد و آگاه باشد که سیستم عملیات باید
نقشی استراتژیک در تحقق هدف‌های اصلی سازمان ایفا کند. جریان عملیات تولید
یا ارایه خدمات همه به خاطر آن است که رسیدن به هدف‌های کلی سازمان عملی
شود و هر گاه هدف‌های جزیی عملیاتی هدف کلی را تحت الشعاع قرار دهند عوارضی
در سازمان بروز می‌کند که بقای آن را به مخاطره می‌افکند.
در
این پروژه هدف آن است که کلیه مراحل تهیه و تولید در یک کارخانه (کارخانه
صنعتی پیروزی) با کلیه جزئیات ارائه شود و امید است که بتوان با در نظر
گرفتن محدودیت‌ها و امکانات این پروژه را به نحو احسن ارایه کنم؛ با توجه
به این که می‌دانیم این کارخانه یک کارخانه‌ی تولیدی می‌باشد یعنی کالاهای
مصرفی یا بادوام را با به کار گرفتن سرمایه و نیروی انسانی و با استفاده از
ابزارها، ماشین‌آلات و تجهیزات می‌سازد و تولید می‌کند و این تولیدات خود
را به مؤسسات بازرگانی یا مستقیماً به مصرف‌کنندگان می‌فروشد.
دانلود گزارش کارآموزی رشته مدیریت صنعتی در مورد مدیریت کارخانه صنعتی پیروزی
رشته مدیریت صنعتی
فهرست مطالب
مقدمه1
فصل اول: سیستم14
1-1-سیستم14
1-2-ویژگی های سیستم14
1-3-محیط سیستم15
1-4-انواع سیستم15
1-5-شمای سیستم16
1-6-آرایش درونی سیستم20
1-7-سیستم کارخانه پیروزی21
فصل دوم: طرح ریزی و مدیریت کارخانه39
2-1- روش کلی برنامه ریزی وجایابی کارخانه40
2-2- استقرار کارخانه ها و ساختمان های صنعتی42
2-3- طراحی ساختمان و ساخت آن47
2-4- مسایل خدماتی کارکنان56
2-5- طرح ریزی شرایط کاری63
2-6- هزینه80
2-7- انرژی82
2-8- انواع فرآیندهای تولیدی83
2-9- تعیین ظرفیت تولیدی87
2-10- تجزیه و تحلیل رابطه ی فعالیت ها89
2-11- شمای کارخانه ی پیروزی90
فصل سوم: مواد و محصولات92
3-1- موجودی92
3-2-دوره (سیکل) محصول100
3-3- برگشت مجدد در طراحی فرآیند تولیدی106
3-4- مواد و فرآیندها 3-5- طبقه بندی کردن مواد111
3-5- طبقه بندی کردن مواد120
فصل چهارم: خرید126
4-1-خرید126
4-2- انواع قیمت و حمل کالای خریداری شده134
4-3- مز ایده و مناقصه135
4-4- مدیر تدارکات138
فصل پنجم: انبار140
5-1- انبار141
5-2- سازمان انبار142
5-3- روش های انبار کردن143
5-4- انبار کردن محصولات147
5-5- انبار تعمیرات و مواد اولیه154
5-6- وظایف انباردار156
5-7- منابع ورود کالا به انبار157
5-8- معرفی برخی فرم ها158
فصل ششم: ایمنی169
6-1- ایمنی169
6-2- حوادث172
6-3- ایمنی برق175
6-4- حریق180
7-4- انواع سم182
فصل هفتم: نظام های کاری185
7-1- سیستم های نوبت کاری185
7-2- جمعیت انسانی186
7-3- استراحت187
7-4- کار یکنواخت189
فصل هشتم: بسته بندی، بازرسی ، حمل و نقل193
8-1- بسته بندی193
8-2- بازرسی195
8-3- اساس آنالیز سیستماتیک حمل و نقل197
خلاصه207
فهرست منابع و مأخذ210